Twoje dziecko często nie reaguje na to, co do niego mówisz? Prosisz kilka razy o to samo, a ono wciąż wygląda, jakby Cię nie słyszało? To wcale nie muszą być problemy ze słuchem. W wielu przypadkach przyczyną są trudności w przetwarzaniu słuchowym – czyli w tym, jak mózg rozumie i porządkuje dźwięki. W tym artykule dowiesz się, po czym poznać takie trudności, jakie mogą mieć konsekwencje i w jaki sposób możesz pomóc swojemu dziecku.

Dlaczego dziecko nie reaguje na polecenia słowne?

Rodzice często zauważają, że ich dziecko nie odpowiada na to, co słyszy – i to wcale nie dlatego, że jest niegrzeczne albo że „udaje, że nie słyszy”. Czasem wygląda to tak, jakby komunikaty do niego po prostu nie docierały.

Przykład? Mówisz: „Załóż buty” – a dziecko nadal siedzi na dywanie. Prosisz: „Odłóż klocek do pudełka” – słyszysz: „co?” albo widzisz brak reakcji. W przedszkolu pani może skarżyć się, że maluch gubi się w zabawie grupowej, nie wykonuje poleceń czy zaczyna coś robić dopiero wtedy, gdy zobaczy, co robią inne dzieci.

To nie oznacza, że dziecko ma problemy ze słuchem. Często słyszy prawidłowo, ale jego mózg ma trudność z szybkim przetworzeniem i zrozumieniem słów. I właśnie to określamy jako trudności w przetwarzaniu słuchowym.

Jak rozpoznać trudności w przetwarzaniu słuchowym?

Oto krótka lista zachowań, których przyczyną może być nieprawidłowe przetwarzanie słuchowe:

W domu:

  • dziecko często pyta: „Co?”, nawet gdy mówisz głośno i wyraźnie,

  • reaguje dopiero, gdy powtórzysz polecenie kilka razy,

  • lepiej rozumie, kiedy pokazujesz coś gestem, niż gdy mówisz słowami,

  • łatwiej współpracuje przy krótkich zadaniach („Podaj misia”) niż przy dłuższych („Podaj misia i usiądź obok mnie”).

W przedszkolu:

  • dziecko wygląda, jakby nie słuchało pani, ale kiedy inne dzieci zaczynają coś robić, ono się dołącza,

  • szybko się rozprasza w hałaśliwej sali,

  • ma problem z nauczeniem się piosenki czy wierszyka,

  • trudno mu zapamiętać kolejność czynności.

Rozmowy z innymi:

  • odpowiada nie na temat,

  • gubi się w dłuższych zdaniach,

  • myli podobnie brzmiące słowa („kura” i „góra”, „półka” i „bułka”),

  • ma trudności z powtarzaniem rymowanek i sekwencji słów.

Takie sygnały mogą być dla rodzica mylące – czasem wydaje się, że dziecko „nie chce słuchać”, a ono tak naprawdę nie nadąża za tym, co słyszy.

Pobierz bezpłatną listę objawów w formie PDF – dzięki niej łatwiej sprawdzisz, czy dotyczą one Twojego dziecka.

Lista objawów trudności z przetwarzaniem słuchowym

Dlaczego to ważne?

Dziecko z trudnościami w przetwarzaniu słuchowym nie jest „leniwe” ani „niegrzeczne”. Po prostu jego mózg potrzebuje więcej czasu i treningu, aby prawidłowo radzić sobie z dźwiękami.

Nierozpoznane trudności mogą jednak z czasem prowadzić do szeregu konsekwencji:

Rozwój mowy i języka

  • opóźniony rozwój mowy – dziecko mówi później, używa prostszych zdań,

  • zubożony zasób słownictwa – trudniej mu zapamiętywać i przyswajać nowe słowa,

  • błędy w wymowie – mylenie podobnie brzmiących głosek, trudności z wyraźnym mówieniem.

Nauka i edukacja

  • trudności z nauką czytania – problem z analizą dźwiękową słów,

  • trudności w pisaniu – częste błędy, zamienianie liter i sylab,

  • problemy z rozumieniem poleceń nauczyciela, zwłaszcza w klasie pełnej dzieci.

Relacje społeczne

  • dziecko może wydawać się „nieuważne” lub „rozkojarzone”,

  • trudniej mu uczestniczyć w zabawach grupowych,

  • poczucie bycia „innym” – rówieśnicy mogą nie rozumieć, dlaczego dziecko nie reaguje jak oni.

Emocje i zachowanie

  • frustracja („ciągle nie rozumiem, o co chodzi”),

  • zniechęcenie – unikanie sytuacji wymagających wysiłku słuchowego,

  • obniżona samoocena,

  • napięcie i wybuchy złości.

Dlatego tak ważne jest, aby trudności w przetwarzaniu słuchowym zauważyć wcześnie i wspierać dziecko. Im szybciej zaczniemy działać, tym łatwiej można zapobiec poważniejszym problemom w mowie, nauce i codziennym funkcjonowaniu.

Jak można pomóc dziecku?

Najważniejsze, co warto wiedzieć – trudności w przetwarzaniu słuchowym można skutecznie wspierać. Mózg dziecka jest niezwykle plastyczny i dzięki odpowiednio dobranym ćwiczeniom potrafi uczyć się na nowo, jak lepiej odbierać i rozumieć dźwięki.

Treningi słuchowe – czym są?

To specjalnie opracowane programy, w których dziecko słucha przez słuchawki nagrań o odpowiednio dobranej strukturze dźwiękowej. Nie są to zwykłe piosenki czy bajki – to starannie przygotowane materiały, które ćwiczą mózg w wychwytywaniu różnic w tonie, rytmie i natężeniu dźwięku.

Jak działa SAS?

Trening słuchowy SAS to metoda, która wspiera rozwój przetwarzania słuchowego poprzez precyzyjne oddziaływanie na układ nerwowy dziecka.

  • Dziecko słucha nagrań: podczas sesji ma założone słuchawki, przez które docierają specjalnie przygotowane dźwięki (muzyka i przetworzone audiobajki). Całość odbywa się w domu, na własnym sprzęcie (słuchawki nauszne, smartfon) z dostępem do internetu.

  • Mózg uczy się selekcjonować dźwięki: nagrania są tak skonstruowane, że raz wzmacniają, raz osłabiają różne częstotliwości. Dzięki temu dziecko uczy się wychwytywać ważne informacje z tła – na przykład głos rodzica czy nauczyciela wśród hałasu.

  • Stymulacja obu półkul mózgu: SAS działa naprzemiennie na ucho lewe i prawe, co poprawia komunikację między półkulami mózgu.

  • Ćwiczenie uwagi słuchowej: dziecko stopniowo uczy się skupiać uwagę na tym, co słyszy, a nie „odcinać się” od hałaśliwego otoczenia.

Jak wygląda cały proces?

  1. Diagnoza – rozmowa z rodzicem i wypełnienie kwestionariusza pozwalają określić, w jakich sytuacjach dziecko ma największe trudności.

  2. Indywidualny program – trening SAS jest dobierany pod potrzeby konkretnego dziecka.

  3. Sesje słuchowe – odbywają się codziennie przez 12 lub 24 dni. Dziecko słucha nagrań, a w tym czasie może na przykład rysować, układać klocki czy odpoczywać.

  4. Efekty krok po kroku – rodzice często zauważają, że dziecko po kilku sesjach staje się bardziej uważne, szybciej reaguje na polecenia, a po kilku tygodniach lepiej radzi sobie w przedszkolu i w rozmowach.

Można powiedzieć, że SAS działa jak trening mięśni dla mózgu – sprawia, że dziecko uczy się nie tylko słyszeć, ale i rozumieć, co słyszy.

Więcej o SAS znajdziesz we wpisie: Trening słuchowy SAS – najczęstsze pytania i odpowiedzi.

Co możesz zrobić teraz?

Jeśli podejrzewasz u swojego dziecka trudności z przetwarzaniem słuchowym:

  1. Pobierz bezpłatną listę objawów w PDF – łatwiej zauważysz powtarzające się sygnały.

  2. Zapisz się na bezpłatną rozmowę telefoniczną – porozmawiajmy o tym, jak wygląda sytuacja Twojego dziecka i czy trening SAS może mu pomóc.

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *