Każdy rodzic dziecka z zaburzeniami integracji sensorycznej chciałby uzyskać odpowiedź na pytanie, dlaczego właśnie jego dziecko odczuwa trudności w zakresie przetwarzania zmysłowego. Niestety do tej pory nie udało się znaleźć jednoznacznej przyczyny zaburzeń integracji sensorycznej. Istnieją jednak znane czynniki ryzyka zaburzeń SI, które korelują z trudnościami w przetwarzaniu sensorycznym.
Czynniki genetyczne
Trudności dzieci w zakresie przetwarzania bodźców sensorycznych często mają związek z problemami, które w dzieciństwie odczuwał jeden lub oboje rodziców. Wielu dorosłych rodziców pamięta, że w dzieciństwie nie lubili pewnych tkanin, bardzo bali się głośnych dźwięków lub dużo czasu zajęła im nauka jazdy na rowerze. Podobne kłopoty dzieci w codziennym funkcjonowaniu mogą świadczyć o tym, że przyczyny zaburzeń integracji sensorycznej są skorelowane z czynnikami genetycznymi.
Nie tylko najbliższe pokrewieństwo ma tu znaczenie. Warto przeanalizować drzewo genealogiczne rodziny, by wyłapać ekscentrycznych krewnych, którzy być może przejawiali zburzenia sensoryczne. Natężenie tych trudności może być różne, niektórzy mogą odczuwać je jako drobne niedogodności, innym osobom będą one zaburzać całkowicie normalne funkcjonowanie.
Przebieg ciąży i czynniki okołoporodowe
Podczas wywiadu z rodzicami, który przeprowadza się w ramach diagnozy integracji sensorycznej, rodzice dziecka szczegółowo pytani są o przebieg ciąży. Znaczenie mogą mieć choroby, infekcje i urazy, których doświadczyli matka i płód. Rozwój sensoryczny człowieka rozpoczyna się już w życiu płodowym. Ciąża zagrożona, w czasie której matka musi leżeć, ogranicza dostarczanie ważnych bodźców przedsionkowych. Bodźce te dostarczane są dziecku w czasie aktywnego ruchu matki.
Wcześniactwo i niska masa urodzeniowa są czynnikami wpływającymi na trudności sensoryczne. Nie bez znaczenia jest też przebieg porodu. Długi poród z komplikacjami i niedotlenieniem noworodka może okazać się niekorzystny dla rozwoju dziecka. Planowane cesarskie cięcie pozbawia dziecko możliwości przeciskania się przez kanał rodny kobiety i odbierania silnych bodźców proprioceptywnych. Podwyższony poziom bilirubiny u noworodka także zalicza się do czynników niekorzystnie wpływających na przetwarzanie bodźców sensorycznych.
Toksyny
Spożywanie alkoholu w czasie ciąży może powodować zespół FAS, którego cechami charakterystycznymi mogą być m.in. trudności z przetwarzaniem bodźców sensorycznych. Negatywny wpływ na rozwój dziecka mogą mieć także inne toksyny, np. nikotyna, narkotyki, ale także zatrucie metalami ciężkimi.
Deprywacja sensoryczna
Deprywacja sensoryczna polega ograniczeniu dziecku dostępu do bodźców sensorycznych. Jeśli deprywacja trwa długo staje się bardzo niekorzystna dla rozwoju dziecka. Pozbawianie dzieci doświadczeń sensorycznych często ma miejsce podczas leczenia szpitalnego w bardzo wczesnym okresie życia dzieci. Do deprywacji sensorycznej dochodzi w domach małego dziecka lub patologicznych rodzinach.
Istnieje zależność między odbieraniem niewielkiej ilości zróżnicowanych bodźców sensorycznych przez dziecko we wczesnym etapie jego życia oraz niewielką ilością interakcji z innymi ludźmi, a późniejszymi zaburzeniami integracji sensorycznej.
Mam nadzieję, że prowadzone obecnie badania naukowe pozwolą nam dokładniej poznać przyczyny zaburzeń integracji sensorycznej.
Sprawdź także 10 najczęstszych trudności u dzieci z zaburzeniami integracji sensorycznej.