Mózg każdego człowieka rozwija się poprzez ruch. To właśnie sprawność ruchowa odpowiada za tworzenie się sieci połączeń neuronalnych, od których zależy w przyszłości rozwój umysłowy dziecka. Duża ilość połączeń nerwowych pozwala w dalszym etapie życia dziecka uczyć się nowych, wyższych umiejętności, jak na przykład czytanie czy pisanie.

[toc]

Rozwój ruchowy

Od narodzin do ukończenia pierwszego roku życia w rozwoju ruchowym dziecka zachodzi największy przyrost umiejętności ruchowych. Z istoty, która leży i jest całkowicie niesamodzielna, dziecko, staje się na tyle niezależne, żeby móc samodzielnie się poruszać. To w tym okresie przybywa najwięcej nowych połączeń neuronalnych. Kształtuje się też baza sensomotoryczna do rozwoju wyższych funkcji umysłowych. Rozwój ruchowy oraz prawidłowe działanie systemów sensorycznych: przedsionkowego, proprioceptywnego i dotykowego w dużej mierze warunkuje dalszy harmonijny rozwój.

Pełna swoboda ruchów od początku życia dziecka jest bardzo ważna. Dzięki niej maluchy lepiej się rozwijają, a gdy są starsze, mają lepszą koordynację ruchową, łatwiej jest im się skoncentrować, sprawniej myślą i szybciej się uczą. Ważne jest wsparcie rozwoju ruchowego dziecka w pierwszych latach życia. Dzięki temu rozwijamy działanie układu przedsionkowego – jednego z najważniejszych systemów sensorycznych. Tworzy się też wiele połączeń neuronalnych.

W wieku około 3 lat dziecko potrafi wykonywać wiele aktywności ruchowych: biega, skacze, wspina się. Jednak nie wykonuje tych czynności precyzyjnie i nie potrafi łączyć kilku z nich, np. jednocześnie biegać i łapać piłkę. Rozwijanie precyzji ruchów będzie odbywało się poprzez częstą aktywność ruchową. Ważne są także ćwiczenia w zakresie samoobsługi, czyli samodzielne zakładanie butów czy zapinanie guzików. O samodzielności trzylatków przed pójściem do przedszkola, przeczytasz we wpisie Adaptacja w przedszkolu – jak rodzic może pomóc dziecku?

W okresie od 3 do 6 roku życia sprawność ruchowa dziecka jest na jeszcze wyższym poziomie. Młody człowiek radzi sobie z coraz trudniejszymi wyzwaniami ruchowymi, przygotowując swój mózg do sprawnego wykonywania zadań takich jak: czytanie, pisanie czy obliczenia matematyczne. Przez cały okres życia dziecka, aż od urodzenia na bazie umiejętności ruchowych, tworzyła się bogata sieć neuronalna, która umożliwi dziecku sprawne przyswajanie umiejętności szkolnych, do których niezbędna jest dobra pamięć, uwaga i koncentracja.

Trudności w uczeniu się

Trudności w uczeniu się mogą być spowodowane nieprawidłową pracą układów zmysłowych, które odpowiadają za nabywanie wyższych umiejętności. Niektóre dzieci mają trudności z nauką czytania i kłopot sprawia im skupianie wzroku przez dłuższy czas na jednym punkcie. Mięśnie ich oczu nie rozwinęły się prawidłowo. Prawdopodobnie dzieci te miały mało okazji do obserwowania ruchu i dostrzegania przedmiotów z różnych odległości.

Za trudności związane z prawidłowym trzymaniem ołówka, szybką męczliwość dłoni i nieczytelne pismo odpowiada ogólna sprawność ruchowa dziecka. Ta z kolei może zależeć od napięcia posturalnego oraz słabej obręczy barkowej. Zbyt mało doświadczeń ruchowych niekorzystnie wpływa na sprawność w zakresie motoryki małej i pisania.

To tylko dwa przykłady ukazujące, jak ważna jest stymulacja sensoryczna oraz tworzenie sieci połączeń neuronalnych dla umiejętności uczenia się dziecka. Mowa, koordynacja wzrokowo-ruchowa, słuch, orientacja przestrzenna, percepcja wzrokowa – kształtują się na bazie systemów sensorycznych związanych z ruchem oraz działaniem układu przedsionkowego.

Zabawy rozwijające mózg

Zabawy rozwijające mózg to wszelkie zabawy ruchowe, dzięki którym dziecko zdobywa nowe doświadczenia. Najlepsza okazja do tego to ruch na placu zabaw. Huśtawki, równoważnie, trampoliny, małpi gaj to bardzo wartościowe zabawy. Rower i hulajnoga także doskonale wspierają pracę układu przedsionkowego. W domu można tworzyć tory przeszkód, skakać na skakance, bawić się hula-hop. Możliwości jest wiele, a wszystkie wspierają rozwój dziecka.

W zakładce Integracja sensoryczna, znajdziesz jeszcze więcej sensorycznych ciekawostek.

Zachęcam Cię do obserwowania mnie na Instagramie i Facebooku.