Sen jest niezbędny do wypoczynku oraz rozwoju umysłu i ciała, tak ważnego w przypadku małych dzieci. Integracja sensoryczna, a dokładnie trudności sensoryczne mogą wpływać negatywnie na jakość snu dzieci.
[toc]
Znaczenie snu
Dobra jakość snu potrzebna jest zarówno dzieciom, jak i nam dorosłym. Niewystarczający wypoczynek spowodowany słabej jakości snem, wpływa na funkcjonowanie dziecka następnego dnia. Dzieci, które dobrze wypoczywają w nocy są lepiej skupione, szybciej przyswajają nowe informacje i mają lepszy nastrój. Ilość snu dziecka między 3, a 5 rokiem życia powinna wynosić około 10-12 godzin. Natomiast u dzieci starszych między 6, a 12 rokiem życia, sen powinien zajmować od 9 do 10 godzin.
Czym jest dobry sen? Ważna jest nie tylko odpowiednia liczba przespanych godzin. Znaczenie ma też to, czy podczas snu dziecko często się wybudza. Wybudzanie uniemożliwia przejście w sen głęboki, tak ważny dla regeneracji.
Słaba jakość snu wpływać może na spadek możliwości poznawczych oraz niespokojne zachowanie w ciągu dnia np. drażliwość, nieobecność, wyższy poziom pobudzenia. Oprócz niewystarczająca ilość snu wpływa na spadek odporności i wagi oraz podwyższony poziom stresu.
Integracja sensoryczna wpływa na sen
Przyczyny słabszej jakości snu mogą być powiązane z nieprawidłowym przetwarzaniem bodźców sensorycznych. U dzieci z nadwrażliwością słuchową obecne są trudności z zaśnięciem oraz częste wybudzanie się. Taki maluch słyszy wiele dźwięków, na które pozostali domownicy nie zwracają uwagi, np. tykanie zegara, oddech brata śpiącego obok, czy stłumione odgłosy ruchu ulicznego za oknem.
Trudności z zaśnięciem mogą być też spowodowane wrażeniami zmysłowymi, których dostarcza pościel, rodzaj poduszki, czy piżama. Pewne tkaniny czy faktury mogą być trudno akceptowalne dla dziecka z trudnościami dotykowymi. Znaczenie mogą mieć też zapachy płynu do prania i płukania. Na sen może wpływać też piżama – to czy jest wygodna i nie za ciepła.
Wysoki poziom pobudzenia nie pomaga w zasypaniu. Pobudzające zabawy, oglądanie bajek na ekranie przed snem, słuchanie głośnej, energetycznej muzyki, wysiłek fizyczny wieczorem – utrudnią wyciszenie i zaśnięcie. Wysoki poziom pobudzenia może też powodować stres i lęki, które często ujawniają się wieczorem.
Strategie poprawiające jakość snu
Jest kilka rzeczy, które jako rodzic możesz zrobić, by pomóc dziecku w osiągnięciu jakościowego snu. Oto najważniejsze ze strategii:
- Codzienna, stała pora chodzenia spać i wstawania, bez względu czy jest to weekend, czy dzień powszedni. Ustabilizowanie zegara biologicznego ureguluje rytm dzienny i nocny.
- Nie oglądamy telewizji bezpośrednio przed snem – obniża to jakość snu. W miarę możliwości postaraj się, by dziecko nie rozpoczynało angażujących i pobudzających zabaw przed porą spania. Nie rozpoczynaj też ćwiczeń fizycznych o później godzinie, ponieważ utrudnia to wyciszenie się.
- Spokojne rytuały, które pomogą wywołać senność. Jakie? Kojąca muzyka, wspólne czytanie książki, masaż, kąpiel.
- Kołderka obciążeniowa dla dzieci potrzebujących dodatkowej stymulacji proprioceptywnej do zaśnięcia. Najlepiej zakup skonsultować z terapeutą integracji sensorycznej, który dobierze odpowiednią wagę i wielkość kołderki. Jeśli zdecydujesz się na kołderkę, pamiętaj, że nie wolno pozostawiać dziecka pod nią bez nadzoru. Na początku możesz zakupić maskotkę obciążeniową, która może pomóc przy problemach z zaśnięciem.
- Masaż przed snem polegający na uciskaniu stóp, dłoni, ramion i pleców lub masaż do wierszyków np. z książki „Przytulanki, czyli wierszyki na codzienne masażyki”.
- Głęboki ucisk, który pomoże w wyciszeniu możesz osiągnąć zawijając dziecko ciasno w kołdrę, mocno przytulając lub obkładając poduszkami.
- Warto zadbać o komfortową piżamę i przyjemną dla dziecka pościel. Zachęć też dziecko do spania z przedmiotem, który zapewnia mu poczucie bezpieczeństwa np. ulubioną maskotką.
- Unikaj podawania dziecku dużych ilości słodyczy i kofeiny, która znajduje się np. w herbacie i czekoladzie. Może to podziałać pobudzająco na dziecko. Ciepłe mleko i lekka przekąska powinny pomóc w zaśnięciu.
O trudnościach ze snem spowodowanych nieprawidłową integracją sensoryczną piszę też na Instagramie i Facebooku.
Wiedzę i praktyczne rozwiązania dotyczące przetwarzania sensorycznego znajdziesz w zakładce Integracja sensoryczna.