Praca według zasad planu daltońskiego zakłada samodzielność i odpowiedzialność dzieci. W myśl słów Helen Parkhurst – “Jeśli szanujemy dziecko i podążamy za jego możliwościami, to może ono zrobić więcej, niż od niego oczekujemy, a wszystko co dziecko potrafi – nauczycielowi zrobić nie wolno” – dyżury, które wprowadzamy w przedszkolu i szkole doskonale wpisują się w idee twórczyni planu daltońskiego. W klasach i grupach daltońskich dyżury pomagają ukształtować w młodych ludziach odpowiedzialność za wiele elementów codziennego funkcjonowania grupy.

[toc]

Znaczenie obowiązków dla dzieci

Wyznaczanie obowiązków w grupie dzieci wdraża je do dbania o ład i porządek w klasie. Wypełnianie dyżurów  może sprawić, że dzieci poczują się współodpowiedzialne za funkcjonowanie grupy. Staną się także bardziej świadome tego, że są częścią wspólnoty, o którą wypełniając obowiązki – dbają.

Przydzielenie do dyżuru to pewnego rodzaju wyróżnienie dla dziecka. Maluchy, ale też starsze dzieci, chcą pomagać i warto wykorzystać ich chęci i zaangażowanie do tego, by kształtować u nich pozytywne nawyki dbania o wspólną przestrzeń oraz odciążyć siebie – nauczyciela, z części obowiązków, które zrobić mogą uczniowie.

Jak rozdzielać dyżury?

Rozdzielanie zadań będzie dla dzieci przejrzyste i zrozumiałe, jeśli wykorzystamy dobrze już znaną wizualizację (omawiałam ten temat we wpisie o pomocach daltońskich). Warto w tym celu przygotować tablicę prezentującą wszystkie dyżury i osoby odpowiedzialne za ich wykonanie. Dyżury przedstawiamy za pomocą obrazków lub piktogramów przedstawiających zadanie, w starszych klasach wystarczą wyrazy opisujące dyżur. Natomiast osoby odpowiedzialne przedstawione będą przy użyciu zdjęć dzieci lub napisanych imion.

Dyżury w przedszkolu i szkole rozdzielamy na początku tygodnia, umieszczając konkretne zadanie przy wizerunku dziecka. Najlepiej, by do jednego obowiązku oddelegowanych była dwójka dzieci. Jest korzystne ze względu na zdarzające się nieobecności dzieci w placówce. Sprzyja to też rozwijaniu współpracy między parą dyżurnych.

Jakiej metody użyć do rozdzielania obowiązków? Można wykorzystać losowanie, warto zapytać dzieci, które z nich są chętne do pomocy lub narzucić dyżury odgórnie.

Na koniec tygodnia, w mojej grupie rozmawialiśmy o tym, jak dzieci czuły się wypełniając swoje dyżury, czy były zadowolone ze swojej pracy. Koledzy i koleżanki, także mogli zabrać głos w tej sprawie. Sprzyjało to refleksji dzieci nad własną pracą, pozostałe dzieci, wiedziały na co zwracać uwagę, kiedy to one przejmą dyżur.

 

Prawa i lewa ręka – pomocnicy nauczyciela

Prawa ręka to funkcja polegająca na byciu pomocnikiem nauczyciela, do którego dzieci zwracają się o pomoc podczas pracy samodzielnej. Uczniowie pełniący funkcje prawej i lewej ręki, pomagają nauczycielowi w przygotowaniu zadań, zabaw czy elementów zajęć. Do zadań tych pomocników należy też nadzorowanie prawidłowego wykonywania obowiązków przez pozostałych dyżurnych.

Dyżury – obrazki

Obrazki z dyżurami można wykonać samodzielnie, rysując lub tworząc grafiki. Możesz też skorzystać z gotowych obrazków przedstawiających zadania dla dyżurnych, które przygotowałam dla czytelników bloga. Dyżury, które stworzyłam można wykorzystać w szkole, jak i w przedszkolu. Zachęcam do skorzystania 🙂

Pobierz Dyżury – szkoła i przedszkole: Dyżury-szkoła-i-przedszkole-Sensonaukapl.pdf